گزارشى از تظاهرات باشكوه كارگران در روز ۱۱ نوامبر ۲۰۰۹ برابر با ۲۰ آبان ۱۳۸۸
بهرام قديمى
شهر مكزيكو، ۱۵ نومبر ۲۰۰۹
امروز يكى از روزهاى مهم تاريخ جنبش كارگرى در مكزيك خواهد ماند. در پى فراخوان سنديكاى مكزيكى برقكاران در اعتراض به اشغال پليسى – نظامى شركت برق مركزى، مصادرء غيرقانونى اين شركت، اخراج فورى حدود ۴۵ كارگر از آن، و تعطيل كردن سنديكاى مكزيكى برقكاران، به دليل يك ماه مقاومت در حركت اعتراضى و اعتصاب، روز ۱۱نوامبر ۲۰۰۹ به عنوان روز اعتصاب عمومى اخطارى برگزيده شد. از ساعت۷ صبح تمام اتوبان هاى ورودى به شهر مكزيكو به اشغال تظاهركنندگانى در آمده بود كه يا خود از فعالين اين سنديكا بودند، و يا در همبستگى با آن به خيابان آمده بودند. تظاهراتى كه از چهار نقطه به سوى ميدان مركزى شهر راه افتاده بود، چهرهء شهر را عوض كرده بود. كم شدن قابل ملاحظهء تردد اتومبيل ها در خيابان هاى اصلى مركز شهر، ياد آور روزهاى تعطيلى بود.
پس از اشغال شركت برق مركزى و آغاز مبارزهء سنديكاى مكزيكى برقكاران عليه آن، فعالين سنديكا كار ترويجى گسترده اى را در سراسر كشور آغاز كردند. جمع آورى ده ها تن مواد غذاىٔى براى كمك به خانواده هاى كارگران بيكار شده، شركت بسيار بسيار گستردهء نيروهاى مختلف در تظاهرات امروز و دفاع نمايندگان مجلس محلى از حزب انقلاب دمكراتيك كه در روزهاى اول فقط تعداد كمى از آنان به صورتى فردى از سنديكا حمايت مى كردند، و دست آخر گشودن بيش از بيست مركز جمع آورى كمك به كارگران اخراجى، نشان دهندهء گسترهء اين فعاليت است.
در ده ها نقطهء شهر، از ساعت هفت صبح پرچم هاى سرخ و سياه، به نشانهء اعتصاب نصب شد. به محض آن كه كارگران از اين پرچم ها كمى فاصله مى گرفتند، نيروهاى پليس اين پرچم ها را پاىٔين مى آورند تا مردم آن را نبينند.
در حالى كه تمام جاده هاى ورودى شهر به اشغال كارگران و گروه هاى ديگر در آمده بود، نيروهاى پليس فدرال با تحريكات و حملهء مستقيم تا آن جا كه دستشان بر مى آمد كارگران را زير ضرب گرفتند.
در كيلومتر ۴۶ اتوبان مكزيكو به كرتارو (شمال غربى شهر مكزيكو) ، پليس با شكيك گاز اشك آور و گلوله به راه بندان كارگران حمله مى كند كه طى آن تعدادى زخمى و ده نفر دستگير مى شوند.
همچنين در اتوبان هایی كه به پوىٔبلا (جنوب شرقى شهر مكزيكو) و كوىٔرناوكا (جنوب شهر مكزيكو) منتهى مى شود نيروهاى ضد شورش فدرال با اعمال خشونت و استفاده از گاز اشك آور با كارگرانى را كه راه ها را بسته بودند، درگير شدند.
روزنامه خورنادا از يكى از كارگران كاروانى را كه عازم مكزيكو بود چنين نقل مى كند: حدود ظهر در محل پرداخت پول اتوبان در تپوتستلان (جنوب شهر مكزيكو) دو اتومبيل پليس فدرال از كاروان مى خواهند كه با هم حركت نكنند. آن ها وقتى با پاسخ منفى كارگران مواجه مى شوند، با مشت لگد به وساىٔل نقليه مى كوبند. و بدين ترتيب درگيرى آغاز مى شود.
ساكنين سوچى ميلكو و تلالپان (هر دو واقع در جنوب ايالت مركزى) چند بار اتوبان خروجى جنوب شهر مكزيكو را بلوكه كردند.
در ايالت مكزيك، معترضين در سه نقطه كيوسك هاى پرداخت هزينهء اتوبان در جادهءپچوكا (در شمال شهر مكزيكو) به اشغال در آوردند و به عابرين اجازه دادند به طور مجانى از اتوبان استفاده كنند.
حدود ۴۰۰ نفر ديگر از كارگران سنديكاى برقكاران مكزيك، به همراهى اعضاى «جبهه خلق در دفاع از زمين- آتنكو» و دانشگاهيان دانشگاه چاپنيكو كيوسك پرداخت مخارج اتوبان پنيون – تسكوكو (شرق شهر مكزيكو) را به اشغال خود در آوردند.
برقكاران به همراهى جبهه خلقى فرانسيسكو ويلا و دانشجويان دانشگاه آراگون خيابان هاى مركزى نتساوالكويتول (شرق شهر مكزيكو) را اشغال كردند.
حدود هزار كارگر كه اتوبان مكزيكو – كرتارو (در شمال غربى شهر مكزيكو) را در كيلومتر ۳۲ بسته بودند، نيز توسط نيروهاى پليس كنار زده شدند.
در شهر مكزيكو، ترافيك تقريباً شبيه به روزهاى تعطيل و يك شنبه ها بود. هيچ نقطه از خيابان هاى اصلى مركز شهر نبود كه گروهى از تظاهر كنندگان از آن عبور نكرده باشد.
يك گروه از زنان سنديكاى برقكاران مكزيك، با شعار «پول برق ندهيد، چراغتان را خاموش كنيد!» از نقاط مركزى شهر عبور كردند. زنان سنديكا از چند روز پيش تظاهرات مستقل خود را نيز سازماندهى كرده بودند.
با اين حال مهمترين مركز فعاليت سنديكاى برقكاران مكزيك در شهر مكزيكو متمركز بود. از نخستين دقايق اعتراض پرووكاتورهاى دولتى كوشيدند درگيرى ايجاد كنند. با اين حال دفاع سازمان هاى توده اى، و گروه هاى چپ از كارگران چشم گير بود. اگر چه در روزهاى نخستين فقط تنى چند از نمايندگان حزب انقلاب دمكراتيك از سنديكا دفاع مى كردند، اما با مقاومت كارگران، اين حزب مجبور شد هرچه بيشتر عليه بسته شدن شركت برق مركزى مكزيك اعتراض كند.
شركت سنديكاهاى ديگر، بخصوص كارگران تلفن و دانشگاهيان در اعتصاب اخطارى روز ۱۱ نوامبر مى تواند تا هر زمان كه مقاومت كارگران ادامه پيدا مى كند، گسترش يابد.
يكى از رهبران قديمى معلمان شرايط فعلى را با مبارزات گذشته مقايسه كرد: با اين كه ما در گذشته نيز شاهد همبستگى بين كارگران و دانشگاهيان بوديم، اما اخراج يك شبهء ۴۴ هزار كارگر در تاريخ مكزيك سابقه ندارد.
جنبش هاى اجتماعى مكزيك كه از همان روز اول عليه فرمان رىٔيس جمهور موضع گرفته بودند، با شركت گستردهء خود، اتحاد كارگران در مبارزه عليه بازپس گرفتن دستاوردهايشان به نمايش گذاشتند.
با اين حال نظرات مردم يكى نيست. بودند كسانى كه به تظاهر كنندگان ناسزا مى گفتند، اين امر تأكيدى ست بر نياز و وظيفهء فعاليت عليه تبليغات بى حد رسانه هاى گروهى مكزيك در دفاع از فرمان رىٔيس جمهور.
در كنار اهداف مشخص دولتى، مانند وزارت كار، روز ۱۱ نوامبر ۲۰۰۹ ساختمان هاى مركزى تلوزيون آزتكا و تلويزا نيز از نقاط مهم اعتراضى بودند. به همين دليل تظاهرات در مقابل ساختمان هاى مركزى تلويزا و تله آزاتكا، كه بزرگترين بنگاه هاى دروغ پراكنى هستند بجا و منطقى بود. برخورد گويندگان و خبرنگاران اين دو بنگاه، آن چنان رسمى ست كه به نظر مى رسد آنان برنامه هايشان را در همآهنگى كامل با نمايندگان دولت تهيه مى كنند.
براى آن كه تصورى از تعداد شركت كنندگان در تظاهرات عظيم اين روز داشته باشيم، كافى ست در نظر بگيريم كه از ورود صف اول تظاهرات به زوكلو (ميدان اصلى شهر مكزيك) تا صف آخر آن سه ساعت طول كشيد.
همزمان با استان مركز، در ايالت هاى مختلف، مانند پوىٔبلا، مى چوآكان، خليسكو، گرررو، ايالت مكزيك، چياپاس، و اوآخاكا نيز در همبستگى با سنديكاى برقكاران مكزيك اعتراضات كارگران در اشكال مختلفى خود را نشان مى داد.
يك موضوع بسيار جالب، تغيير شيوهء سخن گفتن نمايندگان سنديكا و شعارهاى آنست. در يكى از تراكت هاى امروز، سنديكا خطاب به خلق مكزيك، پنج خواست محورى را مطرح مى كرد:
«- پس گرفتن فرمان رىٔيس جمهور در مورد شركت برق مركزى و برقرارى مجدد قانون اساسى.
– خروج نيروهاى «پيشگيرانه پليس فدرال» PFP از تأسيسات شركت برق مركزى. قطع سركوب، آزادى زندانيان سياسى، بازگشت ارتش به پادگان ها.
– دفاع از خدمات عمومى به عنوان اموال عمومى كسانى كه هيچ چيز ندارند (آب، برق، آموزش عمومى، امنيت اجتماعى، بهداشت، ترابرى عمومى، و غيره). مخالفت با پاىٔين آوردن هزينه هاى عمومى دولت.
– در دفاع از استقلال انرژى و غذاىٔى كشور.
– حل خواست هاى كارگران روستاىٔى كشور.»
مسألهء سياسى و راديكال شدن خواست هاى سنديكا، از جمله خواست آزادى زندانيان سياسى، نشان مى دهد كه اگر دولت موفق نشود در آيندهء نزديك اين جنبش را به كنترل خود در آورد، اين حركت صنفى و دفاعى كارگرى مى تواند در ایتلاف با نيروهاى ديگر، به يك جنبش سياسى اجتماعى بزرگ تبديل شود.
منبع: اندیشه و پیکار