قبل از ارائه آن چه که در این گزارش ونتایج آن ارائه شده باید ذکر کنم که – اصولا انستیوهای تحقیقاتی سرمایه داری را ابدی فرض می کنند و بر مبنای آن به تحقیق می پردازند و توصیه های شان برای برون رفت از مشکل هم برای بهبود وضعیت یا توصیف وضعیت درهمین سیستم است. این که جهان بر مبنای دیگری حرکت کند و در زندگی بر پاشنه دیگری بچرخد که سرمایه داری نباشد در حساب احتمالات آن ها جایی ندارد-.
شکاف جنسیتی بر مبنای چهار موضوع تعین می شود که عبارتند از مشارکت اقتصادی، امکان مساوی از فرصت ها، امکانات آموزشی بهداشت و سلامت، توانمند سازی سیاسی.
در این شاخص ۱۴۶ کشور جهان مورد مطالعه بودند. برای سنجش به هر کدام از این موضوعات از ۰ تا ۱۰۰ نمره داده شد. نتیجه این که غلبه بر شکاف جنسیتی و برابری کامل بین زن و مرد به طور متوسط ۱۳۱ سال طول خواهد کشید. در این بررسی ۹ کشور اول که توانستند رفع شکاف جنسیتی را به بالای ۸۰% برسانند به ترتیب عبارت بودند از ایسلند، نروژ، فنلاند، نیوریلند، سوئد، آلمان، نیکاراگوآ، نامیبیا و لیتوانی. ایسلند با ۹۱،۲ درصد بالاترین جایگاه را داشت و تنها کشور بالای ۹۰% بود. در این لیست یک کشور از آمریکای لاتین و یک کشور از زیر صحرای آفریقا به بالای ۸۰% رسیدند.
در برابری جنسیتی از نظر قاره ای اروپا به ۷۶،۳ %، آمریکا با ۷۵%، آمریکای لاتین با ۷۴،۳%، اوراسیا با ۶۹%، آسیای شرقی و پسیفیک با ۶۸،۸%، زیر صحرای آفریقا با ۶۸،۲%، جنبوب آسیا با ۶۳،۴% و در آخر خاورمیانه و شمال آفریقا با ۶۲،۶% قرار دارند. متوسط برابری جنسیتی جهانی ۶۸،۳% است. میانگین اروپا ۷۶،۳% برای جایگاه اول و کشورهای مجارستان، جمهوری چک و قبرس در انتهای لیست قرار دارند که در کل معیار اروپا نسبت به قبل دو درجه کاهش داشته است و رفع آن ۷۶ سال طول خواهد کشید.
در لیست اوراسیا مولداوی، بلاروس و ارمنستان بالاترین درجه را دارند در حالی که آذربایجان، تاجیکستان و ترکیه در پایین ترین مکان قرار دارند که فاصله ی بین مولداوی و ترکیه ۱۴،۹% است و طبقه محاسبات شاخص رفع نابرابری ۱۶۷ سال طول می کشد تا شکاف جنسیتی پر شود. در ضمن از سال ۲۰۲۰ تاکنونی شاخص تغییر نکرده یعنی موفقیتی در کاهش شکاف نداشته اند یا مساله شان نبوده است.
در شرق آسیا و پسیفیک با ۶۸،۸% برابری جنسیتی پیشرفتیی نکرده بلکه ۲/۰ درصد کاهش یافته و است. نیوریلند، فیلیپین و استرالیا به ترتیب در بالای لیست و فیجی، میانمار و ژاپن! در پایین لیست قرار دارند. در این جا و آسیای مرکزی رفع نابرابری به ۱۸۹ سال نیازدارد.
در گروه صحرای زیر آفریقا با میانگین ۶۸،۲% سه کشور نامیبا، روآندا و آفریقای جنوبی با بیش از ۷۰ % در بالا و سه کشور جمهوری دموکراتیک کنگو، مالی و چادبا ۶۲ % در انتهای لیست قرار دارند. به هر حال این گروه ۱/۰ % پیشرفت داشته اند.
جنوب آسیا با ۶۳،۴ % برابری دومین منطقه با موفقیت ناچیز است که از سال ۲۰۰۶ تاکنون تنها ۱/۱ % موفقیت داشته است که بوتان با ۵/۰ % پیشرفت از بقیه جلواست. بهترین جایگاه این گروه را بنگلادش، بوتان و سری لانکا دارند در حالی که پاکستان و افغانستان در ته لیست قراردارند. و رفع نابرابری ۱۴۹ سال طول خواهد کشید.
گروه خاورمیانه و شمال افریقا با ۶۲،۶ % پایین ترین جایگاه را در لیست کلی در برابری جنستی دارد و از سال ۲۰۰۶ تا الان ۹/۰ % به عقب برگشته است. امارات، اسرائیل و بحرین بالاترین سطح برابری و مراکش، عمان و الجزایر پائین ترین جایگاه را دارند و رفع نابرابری در آن ۱۵۲ سال طول خواهد کشید.
نابرابری جنسیتی در بازار کار
حضور زنان در بازار کارگرچه بالا رفته اما با برابری همراه نبوده و بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ مشارکت زنان در بازار کار از ۶۴ به ۶۳ % رسیده است در حالی که در سال ۲۰۰۹ به ۶۹ % رسیده بود، به همین سبب این شکاف کماکان بزرگ است. این شاخص نشان از بیکاری زنان نسبت به مردان دارد. دیتاهای جهانی لینکدلن در رابطه با بازار کار صنعتی در ۱۶۳ کشور نشان می دهد که سهم زنان در نیروی کار صنعتی جهان ۴۱،۹ % و در بخش مدیریتی ۳۲،۲ % بود که ۱۰ % کاهش نشان می دهد. در بخش صنعت زنان بیشتر در بخش سرویس مربوط به مشتری، خرده فروشی و آموزش کار می کردند که از ۵۰ % بیشتر بود. در بازار کار آتی تخمین این است که زنان ۴۹،۳ % نیروی کار را در بخش غیر رسمی، اما تنها ۲۹،۲ % در بخش رسمی را خواهند داشت. تفاوت دو بخش بر همه روشن است در بخش غیر رسمی خبری از بازنشستگی و حتی بیمه ی بیماری فرد و خانواده نخواهد بود و امکان اخراج از کار همیشه آماده انجام است دست مزد بسیار پایین است و استثمار بی حد و مرز و امکان سوء استفاده جنسی هم وجود دارد یا بیش تر است.
این نابرابری حتی در زمینه هایی که به توده های کارگر ارتباطی ندارد و معولا مربوط به سطوح بالای اجتماعی است بازهم چشمگیر است. به طور مثال در سال ۲۰۲۲ جمعیتی معادل ۲.۲ بیلیون نفر در کشورهایی زندگی می کردند که زنان در راس حکومت بودند. هم چنین نرخ حضور زنان در پارلمان در ۷۶ کشور جهان در سال ۲۰۱۳ ، ۱۸،۷ % بود که در سال ۲۰۲۲ به ۲۲،۹ % رسید. این نرخ در سال ۲۰۱۷ در یولیوی ۵۰،۴% ، در هند ۴۴،۴ % و در فرانسه ۴۲،۳ % بود.
فریده ثابتی
منبع-
World Economic Forum, Jun 21, 2023
